نشانگرهای زیستی به عنوان راهنمای پایش محیط زیست

نویسندگان

مریم محمدی روزبهانی

نسرین چوبکار

چکیده

نشانگرهای اکولوژیکی مانند انواع بنتوزها، جلبک‏ها و گیاهان جهت ارزیابی وضعیت محیط‏زیستی می‏توانند استفاده گردند، به طوری که یک نشانه اولیه نگران کننده از تغییرات و استرس‏ها  را در محیط‏زیست نشان می‏دهند. در واقع نشانگرها یک ارزیابی غیرمستقیم از کارآیی آن سیستم و اثرات محیط‏زیستی پنهان را نشان داده و اگر به درستی انتخاب شوند ابزار مفیدی در اطلاع رسانی استفاده پایدار از آن سیستم اکولوژیکی برای مدیران می‏باشند. استفاده از نشانگرهای محیط‏زیستی به عنوان یک ابزار مدیریتی  به دلایل زیر مورد تردید می‏باشد: در مبحث شاخص‏های زیستی، صرف حضور و فراوانی گونه‏ها در یک اکوسیستم دلیل بر سلامت اکوسیستم، عدم تخریب و یا    بی‏خطر بودن فعالیت‏های انسانی انجام گرفته در آن اکوسیستم نیست بلکه میزان تنوع ژنتیکی موجود در گونه یا جمعیت‏های آن و وجود تبادل ژنتیکی بین جمعیت‏ها و گروه‏های موجود در آن اکوسیستم ضامن تداوم حیات آن‏ها خواهد بود. لذا اندازه‏گیری تنوع ژنی موجود، تعیین اندازه جمعیت موثر و میزان تبادل ژنی بین آن‏ها، می‏تواند اطلاعات بیشتری در اختیار ما قرار دهد و در برنامه ریزی و ارزیابی پروژه‏ها مورد استفاده قرار گیرد برنامه‏های پایش اغلب به تعداد کمی از نشانگرها بستگی دارند و جهت در نظر گرفتن کل سیستم اکولوژیکی ارزش ندارند. انتخاب نشانگرهای اکولوژیکی در مدیریت برنامه‏هایی که اهداف و برنامه‏های طولانی مدت وسیع دارند،          گیج‏کننده است. برنامه‏های پایش و مدیریت به دلیل نقص در انتخاب نشانگرهای اکولوژیکی مناسب اغلب فاقد دقت بالای علمی هستند. مطالعه نشانگرهای محیط‏زیستی در خصوص انتخاب بهیینه نشانگرها، نشان داده است  که بایستی گونه‏هایی انتخاب شوند که دقیقا منعکس کننده سیستم بوده ، سریعا  متناسب استرس‏ها و موقعیت‏ها تغییر یابند، ساده و آشکار بوده و درک آنها پیچیده نباشد اما در این زمینه باز هم تجربیات ما محدود است و باز هم نیازمند این هستیم که شاخص‏های بهتری را انتخاب کنیم و نشانگرهای محیط‏زیستی را بمنظور اجتناب از   آسیب‏های محیط‏زیستی موجود اصلاح نموده و حتی شاید بهتر باشد از مدل‏های کامپیوتری  در سیستم gis نیز به‏منظور             تجزیه و تحلیل بهتر کمک گرفت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

استفاده از اتانول زیستی به عنوان منبع انرژی و کاهش آلودگی محیط زیست

این تحقیق به منظور بررسی جایگزینی سوخت پاک با سوخت فسیلی در جهت حفظ انرژی و کاهش گازهای گلخانه‏ای، با روش کتابخانه‏ای انجام شده است. بررسی نتایج آزمایشات و تحقیقات مختلف نشان داده است منابع زیست توده که در رأس برنامه‏های کاری است، قابلیت تولید انرژی به سه شکل برق، گرما و سوخت زیستی را دارند. اتانول تهیه شده از منابع زیستی غیرخوراکی از ضایعات کشاورزی به صورت خالص یا ترکیب با بنزین یکی از مهم‏تری...

متن کامل

حق برخورداری از محیط زیست سالم به عنوان حق بشریت

حمایت قانونی از حقوق بشر به گونه ای فزاینده ابزاری در جهت نیل به حفاظت محیط زیست است حقوقی مثل حق حیات حق مشارکت سیاسی آزادی فردی برابری و جبران خسارات قانونی همگی ابزارهای قانونی است که به گونه ای حفاظت محیط زیست را تضمین می کنند حقوق اقتصادی اجتماعی شامل حق برخوداری از بهداشت شرایط مناسب زندگی و حق برخوداری از محیط کار مناسب می توانند در توسعه حق محیط زیست در سطح داخلی و بین الملی موثر باشند ...

متن کامل

تشخیص سرطان پروستات، از روش‌های مرسوم تا سلول‌های توموری در گردش، به عنوان نشانگرهای زیستی نوظهور

سرطان پروستات دومین سرطان رایج در میان مردان جهان است. این سرطان معمولا در مراحل اولیه خاموش بوده و تا قبل از متاستاز علائم مشخصی را بروز نمی‌دهد لذا تشخیص صحیح و زود هنگام می‌تواند در کنترل بیماری و انتخاب روش‌های درمانی هدفمند بسیار با اهمیت باشد. از آنجا‌که روش‌های تشخیصی مرسوم از حساسیت و اختصاص کافی برخوردار نیستند، محققان در‌تلاش‌اند تا با ارائه‌ نشانگر‌های زیستی نوین، پیشگیری، غربالگری و...

متن کامل

حق برخورداری از محیط زیست سالم به عنوان حق بشریت

حمایت قانونی از حقوق بشر به گونه ای فزاینده ابزاری در جهت نیل به حفاظت محیط زیست است حقوقی مثل حق حیات حق مشارکت سیاسی آزادی فردی برابری و جبران خسارات قانونی همگی ابزارهای قانونی است که به گونه ای حفاظت محیط زیست را تضمین می کنند حقوق اقتصادی اجتماعی شامل حق برخوداری از بهداشت شرایط مناسب زندگی و حق برخوداری از محیط کار مناسب می توانند در توسعه حق محیط زیست در سطح داخلی و بین الملی موثر باشند ...

متن کامل

کاربرد نشانگرهای زیستی در پایش سلامت اکوسیستم خاک (با تأکید بر کرم‌های خاکی)

  بسیاری از دانشمندان، مدیران، و مردم، همواره علاقه‌مند به پایش سلامت جمعیت‌ها و اکوسیستم‌ها هستند. این رویکرد منجر به افزایش تحقیقات مربوط به کارایی انواع نشانگرها به منظور سنجش عوامل تنش‌زای ناشی از آلاینده‌ها شده است. پایش سلامتی اکوسیستم نیازمند استفاده از مجموعه‌ای از نشانگرها می‌باشد که علاوه بر زیست شناختی بودن، باید روش مشخص داشته، جامع نگر بوده و بتواند به طور موثر در طول زمان برای ارز...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
انسان و محیط زیست

ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی - واحد علوم و تحقیقات تهران

ISSN 1562-5532

دوره 12

شماره شماره 4 (31-پیاپی 42) 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023